ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑ Α΄ ΤΡΙΜΗΝΟΥ

Αυχενική διαφάνεια είναι η υπερηχογραφική εμφάνιση υποδόριου συσσωρευμένου υγρού πίσω από τον εμβρυικό αυχένα κατά το Α’ τρίμηνο της κύησης σε όλα τα έμβρυα. Το μέγεθος της εμβρυικής αυχενικής διαφάνειας αυξάνει φυσιολογικά με την ηλικία κύησης (μήκος εμβρύου – CRL). Όσο μεγαλύτερη είναι η μέτρηση της αυχενικής διαφάνειας, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος χρωμοσωμικών και δομικών ανωμαλιών στο έμβρυο.

Το συγκεκριμένο υπερηχογράφημα πραγματοποιείται από το χρονικό σημείο 11 εβδομάδες και 3 ημέρες μέχρι το χρονικό σημείο 13 εβδομάδες και έξι ημέρες της εγκυμοσύνης (CRL 45mm – 84mm). Πραγματοποιείται συνήθως διακοιλιακά, αλλά σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να είναι αναγκαίο να γίνει η εξέταση και διακολπικά. Αποτελεί τη σημαντικότερη υπερηχογραφική εξέταση στην κύηση.

Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις γυναίκες που δεν μπορούν να θυμηθούν την ημερομηνία της τελευταίας περιόδου τους, έχουν ακανόνιστη έμμηνο ρύση, ή που έχουν συλλάβει ενώ θηλάζουν ή αμέσως μετά τη διακοπή αντισυλληπτικού δισκίου.

Μετράμε το μέγεθος του εμβρύου και από αυτό υπολογίζουμε την πιθανή ημερομηνία τοκετού (ΠΗΤ – 40 εβδομάδες).

Σημαντικές ανωμαλίες μπορεί να είναι ορατές σε αυτή την ηλικία κύησης, αλλά το υπερηχογράφημα 20 εβδομάδων είναι απαραίτητο και αναγκαίο.

Περίπου το 2% των φυσικών συλλήψεων και το 10% των IVF συλλήψεων οδηγούν σε πολύδυμη κύηση. Το υπερηχογράφημα μπορεί να καθορίσει αν και τα δύο έμβρυα αναπτύσσονται κανονικά και αν τα μωρά μοιράζονται τον ίδιο πλακούντα, που μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα στην εγκυμοσύνη. Σε τέτοιες περιπτώσεις, θα ήταν σκόπιμο να παρακολουθείται η εγκυμοσύνη στενότερα.

Δυστυχώς, στο 2% των γυναικών που προσέρχονται για το υπερηχογράφημα αυχενικής διαφάνειας διαπιστώνεται ότι το έμβρυο έχει πεθάνει, συχνά αρκετές εβδομάδες πριν και χωρίς καμία προειδοποίηση.

Τα ζευγάρια θα λάβουν πλήρη παροχή συμβουλών ως προς τις πιθανές αιτίες αυτού του προβλήματος και τις επιλογές για τα επόμενα μέτρα που ενδέχεται να είναι αναγκαία.

Ο κίνδυνος πρόωρου τοκετού (πριν από τις 37 εβδομάδες) μπορεί να αξιολογηθεί μετρώντας το μήκος του τραχήλου της μήτρας.

Συνιστάται προς όλες τις εγκύους, αλλά κυρίως σε περιπτώσεις αυξημένου προϋπάρχοντος κινδύνου για πρόωρο τοκετό, όπως είναι οι πολύδυμες κυήσεις, ιστορικό προηγούμενου πρόωρου τοκετού, συγγενείς ανωμαλίες της μήτρας, ιστορικό επεμβάσεων στον τράχηλο (LLETZ, κωνοειδής εκτομή) και παθήσεις όπως νόσοι συνδετικού ιστού/κολλαγόνου της μητέρας.

Η μέτρηση του μήκους του τραχήλου γίνεται διακολπικά και συνιστάται να επαναληφθεί κατά το ανατομικό υπερηχογράφημα στις 20 – 22 εβδομάδες.

Σε κάθε εξέταση περιλαμβάνεται η αξιολόγηση της ροής στις μητριαίες αρτηρίες και σε συνδυασμό με βιοχημικούς δείκτες, όπως είναι το PAPP-A και το PLGF, συνεκτιμάται ο κίνδυνος εμφάνισης εμβρύων με καθυστερημένη ανάπτυξη και προεκλαμψία στην έγκυο. Σε περιπτώσεις αυξημένου ρίσκου (>1/100) χορηγείται προφυλακτικά ασπιρίνη 160 mg κάθε βράδυ μέχρι τις 36 εβδομάδες κύησης.

Κατά την εξέταση Γενετικού Υπερηχογραφήματος (Β επιπέδου) επανυπολογίζουμε το ρίσκο αξιολογώντας το λόγο sFLT1/PLGF, ενώ προγραμματίζονται περισσότερα υπερηχογραφήματα ανάπτυξης/Doppler, αρχίζοντας από τις 28 εβδομάδες κύησης (έναρξη τρίτου τριμήνου).

Κάθε γυναίκα θα πρέπει να λάβει μια εκτίμηση του ατομικού κινδύνου της για αυτήν την εγκυμοσύνη. Αυτό υπολογίζεται λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία της μητέρας, τη μέτρηση δύο ορμονών στο αίμα της μητέρας και υπερηχογραφικούς δείκτες όπως η αυχενική διαφάνεια, το ρινικό οστό, η ροή του αίματος μέσω της καρδιάς του εμβρύου και του φλεβώδους πόρου του εμβρύου.

Οι γονείς θα λάβουν πλήρη παροχή συμβουλών σχετικά με τη σημασία αυτού του κινδύνου και τις διάφορες επιλογές για περαιτέρω δοκιμές, όπως είναι η επεμβατική δοκιμασία ή το cell free DNA test.